Psöriatik artrit, inflamatuar artrit ile karakterize, romatizmal (eklemler ile ilişkili) bir durumdur ve genellikle kuru, pullu, kalın ve iltihaplı deri ile birlikte görülen (psöriatik seri lezyonu) kesin nedeni bilinmeyen bir hastalıktır.
Halk arasında sedef hastalığı olarak da bilinen; deride kızarıklık ve soyulma, beyaz pullanmalarla seyreden döküntülü bir cilt hastalığıdır. Sedef hastalığı, vücudun bağışıklık sistemi tarafından deriyi hedef alarak saldırmasından kaynaklanır. Bazı sedef hastalarında bağışıklık sistemi, derinin yansıra eklemlere de saldırarak eklemde iltihap gelişmesine neden olur. Sedef gibi, psöriatik artrit semptomları da alevlenme ve yatışmalarla seyreder. Hastalık bulguları kişiden kişiye değişir; hatta aynı kişide bile zamanla tuttuğu eklem bölgeleri değişebilir.
Eklem belirtileri:
- El, ayak, diz be ayak bileği eklemlerinde şişme
- Aynı zamanda birkaç eklemde inflamasyon fakat bu eklemler ağrılı, şiş ve kızarık olabilir; bazen el ve ayak parmaklarının eklemlerinde inflamasyon, parmakların “sosis” gibi olmasına neden olur.
- Genellikle sabahları daha kötü olan eklem sertliği
- Sırtın alt bölümlerinde, kalçada, boyunda ve sırtın üst bölümlerinde ağrı ve sertlik
Deri ve tırnak belirtileri:
- Kuru, pullu, kalın ve iltihaplı deri
- Tırnaktaki değişiklikler; psöriatik artritli hastaların %80’inde tırnak sırtında çukurlaşma görülür.
Deri ve artrit semptomları ayrı ayrı oluşur. Psöriatik artritli hastaların yaklaşık %70–85’inde deri lezyonları artrit semptomlarından önce oluşur. Artrit semptomları hastaların yaklaşık %15’inde daha önce oluşur. Bazı durumlarda, deri semptomları eklem semptomları ortaya çıkmadan yaklaşık 10 yıl önceden var olmuş olabilir.
TEDAVİ
Psöriatik artritin tedavisi, hastadan hastaya ve tutulan eklem bölgesine göre değişir.
Eklemde ağrı ve iitihabı gidermek için steroid olmayan inflamasyon gideren ilaçlar (NSAİİ-naprosyn, diklofenak, indometazin gibi), mide korunarak tok olarak alınabilir. Tek eklem tutulumunda, eklem içine kortikosteroid enjeksiyonu yapılabilir. Ancak ağızdan (sistemik) kortikosteroid tedavisi, psöriatik artritte kullanılmaz; cilt döküntülerini arttırır.
Hastalığı uzun süreli kontrol altına almak ve eklemde hasar gelişmesini önlemek için; hastalık seyrini değiştiren romatizma ilaçları kullanılır. Bunlar metotreksat, leflunomid, sulfasalazin, siklosporin’dir. Bazen bu ilaçlar, birbiriyle kombine edilerek kullanılabilir. Sıtma ilacı hidroksiklorokin (Plaquenil) tedavide yardımcı olabilir, ancak sedef alevlenmesine neden olacağından, genellikle kaçınılır. Azatioprin, şiddetli psöriatik artrit formlarında tek veya diğer tedavilerle kombine edilebilir. Yukarıda belirtilen ilaçlara dirençli hastalarda, anti-tümör nekroze edici faktör (anti-TNF) adlı biyolojik ilaçlar-adalimumab (Humira), etanercept (Enbrel), infliksimab (Remicade), golimumab (Simponi) tek başına veya metotreksatla beraber kullanılabilir.
Sağlıklı ve sağlıkla kalın
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder