Haşimato hastalığı (İngilizce adı ile Hashimoto’s thyroiditis), Türkçe adı ile Hashimoto tiroiditi son yıllarda oldukça sık görülen bir sorundur.Midau köyünde dünyaya gelmiş, Japon bilim adamı Prof.Hashimoto tarafından bulunmuştur. Kadınlarda fazlaca görülmesine rağmen artık erkeklerde de görülmeye başlamıştır. Türkiye’de son on yıldır Haşimato hastalığı ve buna bağlı tiroid tembelliğinin bir salgın boyutunda olduğunu söyleyebiliriz. Haşimato hastalığında tiroid bezi vücudumuzda normalde mikroplar ve yabancı maddeler ile savaşma görevini üstlenmiş bizim bağışıklık sistemimizin ürettiği antikorların hücumuna maruz kalmaktadır.
Normalde tiroid bezi içinde tiroid hormonları T4 ve T3 ün yapımında rol alan tiroid peroksidaz kısa adı ile TPO adlı enzim bulunur. Haşimato hastalığında bağışıklık sistemi bu TPO maddesini tanıyamaz ve ona karşı antiTPO antikorunu üretir. T4 ve T3 tiroid bezi içinde tiroglobulin adlı moleküle bağlı halde depolanır. Normal kişilerde tiroglobulinde bir sorun yoktur. Haşimato hastalığında hastanın bağışıklık yani immun sistemi tiroglobuline karşı antitiroglobulin kısa adı ile antiTG antikoru,yani antitg antikoru üretir. AntiTG ve AntiTPO antikoru Haşimato hastalığı (Hashimoto tiroidit) olan kişilerde tiroid bezine gidip tiroid bezini tahrip eder. Bu tahribat konunun uzmanı tarafından yapılan tiroid ultrasonografisinde direk olarak görülür ve anlaşılır. Haşimato hastalığına yol açan antiTPO ve antitiroglobülin tiroidin büyük kısmını tahrip edebilir. Sonuçta tiroid hormonu üretiminin azalır ve hipotiroidi yani tiroid tembelliği gelişir. Tiroid Tembelliği, hipotiroidizm, metabolizmayı yavaşlatır ve kolay kilo almaya yol açar. Haşimato hastaları rejim yapsa bile kolay kilo veremez. Hashimoto tiroiditi kabızlığa, soğuk tahammülsüzlüğü, el ve ayakların sürekli üşümesine ve adet düzensizliğine yol açabilir.
Haşimato ile gelişen hipotiroidi, hastaların bir kısmında cinsel isteksizlik, yorgunluk, hatta depresyona neden olur. Hipotiroidi bu hastalarda saç ve cilt kurumasına, tırnak kırılmasına sebep olur. Tırnaklar incelir, kat kat ayrılır ve soyulur. Saç ve tırnaklar parlaklığını kaybeder. Saçların dökülmesi başlayabilir. En kötüsü ise kaşların dökülmesi ve kaş incelmesi oluyor çünkü buna bir çare bulunamıyor.
BELİRTİLERİ
Hashimoto tiroiditi toplumda görülme sıklığı % 2 oranındadır ve genellikle kadınlarda görülür. Bu hastaların % 90-95 civarı kadınlardır ve genellikle yaş aralıkları 45-65 yaş arasıdır. Hashimoto hastalığı gençlerde de görülebilir. Hashimoto hastalarının bazılarında hiç bir şikayet olmayabilir.
Hashimoto hastalığı belirtilerinde, hastanın boğazında bir sıkışma hissi, nefes alamama hissi olabilir veya hastalığın başlangıcında tiroid bezinin fazla çalışmasından dolayı hipertiroidi denilen tablonun belirtileri (kilo verme, kalp çarpıntısı, terleme, cildin ıslak ve nemli olması, sık idrara çıkma ya da sık büyük abdest yapma isteği gibi) belirtiler görülebilir.
Hashimoto tiroiditi hastalığının ileri safhalarında ise tiroid hormonu azlığı (yetmezliği) tablosu ortaya çıkar. Bu hastaların kanlarında tiroid hormonu bulunmadığı için aşırı kilo alma, uykuya meyilli olma, çevreye ilgisizlik, algılama yeteneğinde düşme, kabızlık, bulanık görme, depresyon, tüm vücut ağrıları, adet düzensizliği, kısırlık, cinsel istekte azalma, kavgacı ruh hali, aşırı üşüme, göz altlarında şişlik, yüzde şişlik, sabahları kalkamama, el ve ayaklarda ödem gibi şikayetler ile doktora baş vururlar.
TEDAVİ
Haşimato hastalığı bir çok sağlık sorununa neden olur. Bu sağlık sorunlarının tümü ele alınıp tedavi edilirken asıl sorunun kaynağı olan tiroid hormon yetersizliği tedavi programının eksenine oturtulmalıdır. Ancak, uygulanacak tiroid hormon dozu tedavi eden hekimin tecrübesi ve bilgi derinliği ile yakından ilgili olup her hastanın hastalığının ayrıntıları ve vücudunun ihtiyaçlarına göre ayarlanır.
Diğer yandan hastadaki ant-tg ve anti-tpo antikorlarının yüksekliği için de tedavi uygulanmalıdır ancak bu amaçla artık kortizol türevi ilaçların kullanılmasını önerilmediğini belirtmek isterim. Diğer yandan antikorların yükselmesini "tetikleyen"aşırı yüksek miktarda iyot alımı (iodine intake) da azaltılmalıdır.
Haşimato hastalığı sadece pasif takip veya basit bir tiroid hormon tableti verilerek tedavi edilmez. Ayrıca, hastaların kendi kendilerini tedaviye yeltenmeleri ise kesinlikle önerilmez.
Sağlıklı ve sağlıkla kalın
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder