BU HASTALIK ÖLDÜRÜYOR !!!

Merhaba sevgili okurlar,

KOAH, amfizem ve kronik bronşiti kapsayan bir hastalık grubudur. KOAH’ın en sık görülen özelliği, akciğerlere giren ve çıkan havayı nefes darlığına neden olacak derecede kısıtlayabilmesidir. Bu hastalık başladı mı geriye dönüşü yoktur. Mutlaka ilerler. Ölümle sonuçlanabilir.

KOAH TİPLERİ

KOAH,A tipi (amfizem),B tipi (bronşit) ve C tipi (karışık) olmak üzere 3 tiptir.Hastaların çoğunda A ve B tipleri birlikte,yani C tipi görülür.Hastalığın belirtileri bütün tiplerde benzerdir ve ayrımları pratikte zordur.

A tipi hastalar,uzun boylu,zayıf,kanlı-canlı görünen,göğüs ön-arka çapları artmış (fıçı göğüs),parmak uçları şişkinleşmiş (çomak parmak),öksürük ve balgam yakınmaları olmayan ve daha çok ilerleyici tipte bir solunum sıkıntısıyla kendini belli eden bir hastalık tablosu gösterirler.B tipi hastalar ise kısa boylu,şişman,öksürürken mor-mavi renkli bol balgam çıkaran,sık sık kötüleşme krizleriyle hastaneye başvurup,tedavi sonrası kısmen rahatlayan,kalp yetmezliğinin de sık görüldüğü hastalardır.

KOAH BELİRTİLERİ

Nefes darlığı,öksürük,balgam çıkarma, göğüste tıkanma, hırıltılı solunum ve morarma gibi yakınmalara yol açar.Ancak bu yakınmalar ani başlayıp, kısa süren,gelip geçici bir şekilde olmayıp,aylarca,yıllarca devam eden ve giderek artan bir seyir gösterir.

Uzun yıllar sigara içmiş bir kişide,yaşamının ilerleyen yaşlarından itibaren,önceleri yokuş ve merdiven çıkarken kendini gösteren nefes alma güçlüğü başlar.

Zamanla bu durum ilerler ve düz yolda da solunum sıkıntısı ortaya çıkar.Hatta, istirahatte ve gece uykudan uyandıran,uyutmayan nefes darlığı şekline ilerler.Kişi,nefes darlığından dolayı tuvalete gidemez,ev içinde dolaşamaz,yemeğini yiyemez ve konuşamaz hale gelebilir.Günlük işlerini kendi başına yapamaz ve başkalarının destek ve bakımına muhtaç duruma düşerler.

Nefes darlığının dışında öksürük ve balgam çıkarma bulguları ortaya çıkar.Öksürük gündüz olduğu kadar gece de görülür ve hastanın uyumasını engeller.

Ayrıca bu hastaların nefes alıp vermeleri sırasında hırıltı ve hışırtıya benzer bir ses etraftan da duyulabilir.Bazen balgam çıkarma sırasında kan gelebilir.Nefes darlığına bağlı uyku,beslenme bozulabilir ve harcanan enerji artar.

Bunun sonucunda hasta kilo kaybeder ve zayıflamış,düşkün bir hale gelebilir.İleri dönemlerde ise oksijen yetersizliğine bağlı morarma,aşırı yorgunluk,güçsüzlük,kalp yetersizliği ve kalpte ritm bozuklukları görülebilir.

KOAH risk faktörleri:

Sigara: KOAH için en büyük risk faktörüdür. KOAH oluşumunda, sigaraya başlama yaşı, sigara içme süresi, içilen sigara sayısı çok önemlidir. Puro, pipo, nargile içilmesi de KOAH için risk yaratır. KOAH oluşumunda sigara cinsinin bir önemi yoktur. Filtreli, filtresiz, light veya mentollü bütün sigaralar zararlıdır, ancak her sigara tiryakisinde KOAH gelişmez . Araştırmalar, tüm sigara tiryakilerinin %15 kadarında KOAH ortaya çıktığını göstermektedir.

Pasif Sigara İçiciliği: Sigara dumanına pasif olarak maruz kalmak da KOAH için risklidir. Özellikle yaşamlarının ilk yıllarında evlerinde sigara içilen çocuklarda solunum yolları enfeksiyonları ve alerjiler daha fazla görülmekte ve ileriki yıllarda KOAH riskini artırmaktadır.

Hava Kirliliği: KOAH, hava kirliliği olan büyük şehirlerde daha çok görülen bir hastalıktır. Kükürt dioksit ve partiküllerin (küçük tanecikler) neden olduğu kirlilik daha önemlidir. Büyük şehirlerimizde kömürün yerini doğal gazın almasıyla hava kirliliği ve KOAH riski de azalmıştır. Kırsal alanda ev içinde bulunan ocaklar, özellikle de tandır ve tezek yakılması, ev içi hava kirliliğine neden olarak KOAH riskini artırmaktadır. Hayatında hiç sigara içmemiş kadınlardaki KOAH' ın nedeni bu ev içi hava kirliliğidir.

Mesleksel Faktörler: Meslekleri nedeniyle çeşitli toz, duman, gaz ve kimyasal maddelerle temasları olan kişilerde de KOAH riski fazladır. KOAH, fabrika işçilerinde bürolarda çalışan memurlara göre daha sık görülür. En büyük risk kadmiyum madeniyle çalışan işçilerde saptanmıştır. KOAH açısından riskli olan meslekler, maden işçiliği, çimento ve pamuk işçiliği, çiftçilik ve şoförlüktür.

Cinsiyet: KOAH erkeklerde daha çok görülen bir hastalıktır. Bunda, erkeklerin daha çok sigara içmeleri ve KOAH için riskli olan mesleklerde daha çok çalışmaları da rol oynamaktadır. Ancak, kadınlar arasında sigara tiryakiliğinin giderek yaygınlaşmasıyla KOAH kadınlarda da çok görülen bir hastalık olma yolundadır.

Alerjiler Ve Enfeksiyonlar: KOAH'a, solunum yolları alerjileri ve kanlarında IgE düzeyleri yüksek olanlarda daha fazla rastlanmaktadır. Çocukluk çağında geçirilen bronşit ve bronşiolit gibi solunum yolları enfeksiyonları da KOAH riskini artırabilmektedir.

Genetik Faktörler: KOAH'ın ortaya çıkmasında kalıtsal faktörler de çok önemlidir. KOAH, bazı ailelerde daha fazla görülür. Kanlarında antitripsin isimli maddenin eksik olduğu kişilerde KOAH riski çok fazladır. Bu kişilerde, erken yaşlarda sirozla beraber KOAH gelişmektedir.

Beslenme: KOAH'ın beslenme ile de ilişkisi olduğu belirlenmiştir. Doğum ağırlıkları düşük olan bebeklerde ve antioksidan içeren besinleri az tüketen erişkinlerde KOAH’na daha sık rastlanır.

Belirtiler:KOAH'ın başlıca belirtileri öksürük, balgam ve nefes darlığıdır, ancak hastalar başlangıçtaki öksürük, balgam gibi şikayetleri önemsemediklerinden ancak nefes darlığı geliştiğinde doktora gitme ihtiyacını duyarlar. Bu nedenle KOAH tanısı genellikle 40 ya da 50 yaşından sonra konmaktadır.

KOAH’IN AYIRICI TANISI

KOAH, genellikle hava yolu daralması ile seyreden hastalıklar ile karıştırılabilir. Örneğin astım bu hastalıkla karışabilir. Fakat KOAH’ta burun ile ilgili semptom yoktur ve sigara kullanımı KOAH’ta çok önemlidir. Astım genelde genç yaşta başlar; KOAH ise, yaşla birlikte yavaş yavaş gelişen bir hastalıktır. KOAH’ın geri dönüşü yoktur. Hastalık bir kere başladı mı mutlaka ilerler. Astım ise geri dönüşü olan bir hastalıktır.

Tedavi :

KOAH’ta tedavinin amacı, hastada şikayetlerinde rahatlama sağlamak ve yaşam kalitesini yükseltmek, solunum sıkıntısı ataklarını engellemek, hastalığın ilerlemesini yavaşlatmak, olası komplikasyonları önlemek ve tedavi etmek olmalıdır.

KOAH tedavisinin birinci kuralı sigara kullanımının kesin olarak bırakılmasıdır. Ayrıca solunum yollarını açıcı ilaçlar ile tedavi devam ettirilir, gerektiğinde oksijen verilmelidir, kalp yetersizliği gelişmiş olan hastalarda buna yönelik tedavi de verilmelidir.

KOAH tedavisinde öncelikle solunum ile alınan ilaçlar tercih edilmeli, bunları kullanamayan hastalarda diğer ilaç formları (tablet, flakon vs.) verilmelidir.

KOAH’ın ilaç tedavisinde birinci derecede verilmesi gereken ilaçların başında antikolinerjik ilaçlar gelmektedir. Hastalığın şiddetine göre, uzun etkili beta-2 agonist ilaçlar, teofilin türevleri ve steroidlerden bir veya birkaçı tedaviye eklenebilir. Kısa etkili beta-2 agonist ilaçlar solunum sıkıntısı atakları sırasında verilebilir.

İleri derecede hastalığı bulunanlar ve ataklar sırasında uygulanan tedaviye rağmen rahatlamayan hastalar hastaneye yatırılarak hastane koşullarında tedavilerine devam edilmelidir.

Hastalığın tedavisi mutlaka yapılan tetkikler sonucunda hastalığın derecesine göre planlanmalı ve verilecek ilaçlar düzenli kontroller yapılarak hekim tarafından ayarlanmalıdır.

Daha fazla bilgi için lütfen doktorunuza başvurunuz.

Sağlıklı ve sağlıkla kalın