TEKERLEKLİ SANDALYE İLE ESKRİM…

Merhaba sevgili okurlar,

Eskrim, kılıçla yapılan bir spordur ve temelini kılıçla dövüş sanatı oluşturur. Eskrimin bir spor dalı olarak gelişmesi, ortaçağda kılıçla yapılan düellolarla yakından ilişkilidir.

Eskrim üç tür silahla yapılır: Flöre, epe ve kılıç (sabr). Bu üç eskrim biçiminin sayı sistemleri aynıdır, ama karşılaşmalarda farklı yönleri vardır. Eskrim özel giysiler içinde yapılır. Tel kafesten bir maske, koruyucu bir yelek, sağlam keten ya da branda bezinden bir ceket ve yumuşak eldivenler giyilir. Bu giysiler eskrimciyi yaralanmalardan korur. Eskrim karşılaşmaları, genişliği 1.5 metre ve uzunluğu 14 metre olan bir pistte yapılır.

Flöre olarak adlandırılan silah, 1,1 metre uzunluğunda, ucunda küçük bir düğme ve çan biçiminde bir koruyucusu bulunan ince bir silahtır. En çok 500 gram ağırlığında olabilir. Eskrimi öğrenmede de flöre kullanılabilir. Flöre silahının ucundaki yaylı noktanın rakibin gövdesine bastırılmasıyla sayı kazanılır. Her iki oyuncu da aynı anda bu vuruşu yaparsa, sayıyı atak üstünlüğü olan kazanır. Vuruşlar yalnızca gövdeye yapılır, kol ve bacaklara ya da başa değen vuruşlar kural dışı sayılır. Karşılaşmalarda eskrimci kısa, hızlı adımlarla ileri-geri hareket eder. Hücum durumundaysa kol, gövde ve bacaklarının hamle denen açılımıyla rakibini dürter. Savunmada ise rakibin hücumunu savuşturarak vuruş hakkı kazanmaya çalışır. Doğrudan yapılan hamleler rakibi tarafından kolayca savuşturulacağı için, eskrimcinin aldatıcı hareketlerle rakibini şaşırtacak hareketler yapması gerekir.

Epe, flöreden daha keskin ve ağır bir silahtır. Epede dürtüşler yalnızca silahın ucuyla yapılır ve giyside iz bırakmaz. Karşılaşma genel düello kurallarıyla yapılır ve özel sınırlamalar yoktur. Rakibin herhangi bir yerine yapılan dürtüş puan olarak değer kazanır. Aynı anda yapılan vuruşlar iki tarafa da sayı kazandırır.

Kılıç, hem dürtme, hem de kesme silahı olarak kullanılır. Düz ve yassı olan kılıcın yarı yuvarlak bir koruyucusu vardır. Rakibin belden yukarısına kılıcın ucuyla ya da kenarlarıyla yapılan vuruşlar sayı kazandırır.

Eskrim karşılaşmaları, Uluslararası Eskrim Federasyonu'nun (FIE) yönetiminde yapılır. Eskrim, 1896'dan bu yana Olimpiyat Oyunları'nda da yer alan spor dallarından biridir. Türkiye'de eskrimin gelişmesi 1903'te askeri okullarda ders olarak okutulmasıyla başlamıştır. 1923'te Türkiye Eskrim Federasyonu kurulmuştur. Türk eskrimciler özellikle Balkan Şampiyonaları'nda dereceler elde etmişlerdir.

Tekerlekli Sandalye Eskrim ise , Sir Ludwig Guttman tarafından the Stoke Mandeville Hastanesi’nde geliştirilmiştir. Ve ilk defa 1960 Paralimpik Oyunları’nda Roma’da sunulmuştur. İzleyici tarafından Tekerlekli Sandalye Eskrim sporunun en dikkat çekici tarafı sporcuların yere bağlanmış tekerlekli sandalyeler üzerinde yarışmalardır. Her şekilde  bu sandalyeler sporculara sadece bedenlerinin üstünü hareket ettirme serbestisini sağlar ve oyun, engelsizler Eskrim yarışlarındaki kadar hızlıdır. Ampüte, spinal yaralanma veya serebral palsili  kadın ve erkekler Foil, Epee (kadın ve erkekler) ve Sabre (erkekler) yarışlarında yarışmaya uygundur. 

Tekerlekli Sandalye Eskrim’de  sporcular arasında sabitlenmiş mesafe vardır.  Foil ve sabre yarışlarında hedef, engelsiz yarışlarıyla tamamen aynıdır. Epee yarışlarında bel üstündeki her yer hedeftir, bel altında giyilen bir koruyucu ise temasın iptaline yardım eder. Ayaklar ayaklıkta,  sporcu ise oturarak kalmalıdır. Sandalye, central bar’a 110 derecelik bir açıyla sabitlek durumundadır.

Ana amaç engelsiz yarışlarıyla aynıdır. Foil ve Epee’de kadın ve erkekler için bireysel ve takım yarışları dahil edilmiştir. Sabre yarışları sadece erkeklerle kısıtlanmıştır.

Klasifikasyon

Sporcunun, kalıcı bir engellilik dolayısıyla ayakta eskrim yapamıyor olması tekerlekli sandalye eskrimine elverişli olması demektir.

Klas 1A

Oturma dengesi olmayan, oyun oynadığı kolunda engeli olan ,yerçekimine karşı etkili dirsek hareketi olmayan ve silahın bandajla sabitlenmesini gerekli kılan el hareketi olmayan sporculardır.  

Klas 1B

Oturma dengesi olmayan ve eskrimli eli etkilenmiş olan , fonksiyonel dirsek hareketi olan fakat parmaklarda fonksiyonel bükülme olmayan sporculardır. Silah bir bandajla sabitlenmelidir.  Tamamlanmış tetraplejik C7/C8 derecesi veya daha yüksek tamamlanmamış lezyon ile mukayese edilebilir.

  

Klas 2

Oturma dengesi olan ve eskrimli kolu normal olan , paraplejik tip D1-D9 (Fonksiyonel testleri 1 ve 2- toplamda 4 puandan fazla olmayan) veya eskrimli kolu minimumda etkilenmiş olan tamamlanmamış tetraplejik ve iyi oturma dengesi olan sporculardır.

Klas 3

İyi oturma dengesi olan , bacak desteği olmayan ve normal eskrimli kolu olan sporculardır.Diz üstü çift ampütasyon veya D10 üzeri tamamlanmamış lezyon veya bunun gibi engellilikler bu sınıfa dahil edilebilir ancak bacaklar oturma dengesini tutmaya yardım eder şekilde olmalıdır.

Klas 4

Alt bacak desteğiyle iyi bir oturma balansı olan ve normal eskrimli kolu olan sporculardır. 

Serebral lezyon veya şüphe durumunda bile sporcuyu eskrim esnasında izleyerek  değerlendirmeyi bitirmek gereklidir.

Görüldüğü üzere spor engel tanımamaktadır.Tüm sporsever engelli arkadaşlarımıza önerebileceğim bir spor olan eskrim,çok yaygın olmasa da Kocaeli ilinde de oynanmaktadır.

Sağlıklı ve sağlıkla kalın.